Prowadząc działalność gospodarczą, istnieje duże prawdopodobieństwo że posiadasz dłużników. Pewnie słyszałeś też o tym, że istnieje możliwość sprzedaży wierzytelności. Jest to jeden z często wybieranych sposobów na dłużnika. Jakie wierzytelności można sprzedać i kiedy to zrobić?
Na czym polega sprzedaż długów?
Powstałe długi, w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, polega na przeniesieniu ich z wierzyciela na nowego wierzyciela, po przez umowę cesji. Stronami w takiej umowie są cedent – czyli osoba która sprzedaje swój dług, oraz cesjonariusz, czyli nabywca długu.
Można sprzedać wierzytelności które już istnieją, oraz długi z terminem wymagalności który jeszcze nie nastąpił, co oznacza sytuację w której samo zobowiązanie istnieje, ale faktura była wystawiona z odroczonym terminem płatności i nie jest jeszcze przeterminowana.
Sprzedaż wierzytelności a prawo
Czy polskie prawo pozwala na handel długami? Tak. Mówi o tym art. 509 kodeksu cywilnego „wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania” jak również: „wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki”. Oznacza to, że wierzyciel, może przenieść wierzytelność na inną osobę, bez zgody dłużnika. Istnieje jednak kilka odstępstw i ograniczeń, które opiszemy w dalszej części artykułu.
RODO a sprzedawanie długów
Wprowadzone w maj RODO i całe zamieszanie z nim związane, może budzić wątpliwości co do przetwarzania danych osobowych, w tym w upublicznianiu danych dłużnika. Lecz warto wiedzieć, że art. 23 rodzimej ustawy o ochronie danych osobowych z 1997 roku został utrzymany w mocy. Mówi on o tym, że dane mogą być przetwarzane gdy jest to niezbędne dla realizacji uprawnień lub spełnienia obowiązku z przepisu prawa. Oznacza to że można sprzedać dług, a nawet wystawić go na giełdzie długów, wraz z podaniem pełnych danych dłużnika.
Kiedy nie można sprzedać długu?
Istnieje kilka wyjątków kiedy nie będzie możliwa sprzedaż wierzytelności:
– w Polsce mamy prawo które pozwala na swobodne konstruowanie umów. Zatem w umowie może być zapis o wyłączeniu prawa wierzyciela do sprzedaży długu.
– jeśli pomiędzy dłużnikiem a wierzycielem, jest umowa o pracę, gdzie wierzycielem jest pracownik
– w każdej sytuacji, w której prawa są niezbywalne z mocy ustawy, czyli: prawo pierwokupu, prawo odkupu, prawo służebności oraz prawo dożywocia. Jak również będą to roszczenia, które wynikają ze szkód na osobie, z wyjątkiem tych które zostały przyznane prawomocnym orzeczeniem, zostały uznane na piśmie, lub które są wymagalne.
Kiedy sprzedać dług?
Odpowiedź jest prosta – jak najszybciej. Im starsza będzie wierzytelność – tym mniejsza szansa na jej sprzedaż. Raczej nikt nie będzie chciał kupić długo przeterminowanego długu z nikłymi szansami na odzyskanie.